Ceza koşulu
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ÖZET: Bu çalışmada özellikle ticari hayatta çok önemli bir yere sahip olan ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 179-182. maddeleri arasında düzenlenen “Ceza Koşulu” ele alınmıştır. Ceza koşulu, borçlunun bir sözleşme ilişkisinden doğan edimini hiç ya da gereği gibi ifa etmemesi durumunda, söz konusu ifa etmeme halinin sonuçlarını ortadan kaldıracak ve/veya azaltacak bir edimi alacaklıya karşı üstlendiği hukuki işlem olarak tanımlanabilir. Türk hukukunda ceza koşulunun “ifa ile birlikte talep edilebilecek ceza koşulu (ifaya eklenen ceza koşulu)”, “ifa yerine talep edilebilecek ceza koşulu (seçimlik ceza koşulu)” ve “dönme cezası” olmak üzere üç farklı görünümü bulunmaktadır. Türk Borçlar Kanunu’nun 179-182. maddeleri arasında ceza koşulunun bu söz konusu görünümleri ile birlikte, alacaklının hakları, ceza koşulunun zarar ile ilişkisi, ceza koşulunun geçersizliği ve ceza koşulunun indirilmesi gibi kurumlar düzenlenmektedir. Taraflar, kurdukları ve kurmayı düşündükleri hukuki ilişkilerde edinmek istedikleri yararlarının, hak ve menfaatleri zarar görmeden hayata geçmesini amaçlamaktadırlar. Ceza koşulu, tarafların bir sözleşme ilişkisinden beklentilerinin yerine getirilmesi ve sözleşme ilişkisine sadakati arttırma amacının en önemli araçlarından biridir. Bununla birlikte uygulamada sıklıkla yer bulan ceza koşulunun, başta hukuki niteliği ve türü olmak üzere, muacceliyeti, indirilmesi gibi hususlarda akıbetinin nasıl belirleneceği konusunda ihtilaflar meydana gelmektedir. Bu çalışmada da doktrindeki farklı görüşler çerçevesinde söz konusu bu kavramların detaylarıyla açıklanması amaçlanmıştır.
ABSTRACT: In this dissertation, the “Penalty Clause” which has an important place in commercial life and is regulated in between Articles 179-182 of the Turkish Code of Obligations, is discussed. A penalty clause can be defined as a judicial action that is set for the possibility of non-performance of the obliged. In a contractual relationship, in the event of a obliged's infridges and/or did not execute its deed stemming from such relationship at all or properly, the obliged undertakes a deed over the obligee which is deletory or extenuatory of the consequences of such infridgment. In the Turkish Law, the penalty clause is regulated under three different types, which are “cumulative penalty clause”, “alternative penalty clause” and “exclusive penalty clause”. In between Articles 179-182 of the Turkish Code of Obligations, the rights of the obligee, the relationship between penalty and damages, the invalidity of the penalty clause, and the reduction of the penalty clause are regulated as well. In contractual relationships, the parties aim for the advantages that they intend to gain to be actualized without their rights and benefits being damaged. The penalty clause is one of the most important tools of the parties for the purpose of fulfilling their expectations of a contractual relationship and increasing loyalty to a contract. Nevertheless, it is common that disputes and disagreements take place regarding the legal character, type, maturity and reduction of a penalty clause. This dissertation aims to discuss these concepts in detail in the context of different perspectives on the doctrine.
ABSTRACT: In this dissertation, the “Penalty Clause” which has an important place in commercial life and is regulated in between Articles 179-182 of the Turkish Code of Obligations, is discussed. A penalty clause can be defined as a judicial action that is set for the possibility of non-performance of the obliged. In a contractual relationship, in the event of a obliged's infridges and/or did not execute its deed stemming from such relationship at all or properly, the obliged undertakes a deed over the obligee which is deletory or extenuatory of the consequences of such infridgment. In the Turkish Law, the penalty clause is regulated under three different types, which are “cumulative penalty clause”, “alternative penalty clause” and “exclusive penalty clause”. In between Articles 179-182 of the Turkish Code of Obligations, the rights of the obligee, the relationship between penalty and damages, the invalidity of the penalty clause, and the reduction of the penalty clause are regulated as well. In contractual relationships, the parties aim for the advantages that they intend to gain to be actualized without their rights and benefits being damaged. The penalty clause is one of the most important tools of the parties for the purpose of fulfilling their expectations of a contractual relationship and increasing loyalty to a contract. Nevertheless, it is common that disputes and disagreements take place regarding the legal character, type, maturity and reduction of a penalty clause. This dissertation aims to discuss these concepts in detail in the context of different perspectives on the doctrine.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
ceza koşulu, ceza koşulunu türleri, ceza koşulunun unsurları, ceza koşulunun muacceliyeti, ceza koşulunun indirilmesi, penalty clause, types of penalty clause, elements of penalty clause, maturity of penalty clause, reduction of penalty clause
