Toplumsal cinsiyet eşitliğinde öğretmen eğitimi: mor sertifika örneği
Yükleniyor...
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ÖZET: Toplumsal cinsiyet, erkek egemen toplumlarda kadınların ve LGBTİ bireylerin uğradığı cinsiyet temelli ayrımcılık ve eşitsizliklerin nedenlerinin anlaşılmasına kaynak sunan ve günümüzde pek çok disiplin ve alanda tartışılan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. 1960'lı yıllar itibariyle feminist yazın, toplumsal cinsiyet ve eğitim arasında nasıl bir ilişki olduğunu ve toplumsal cinsiyet temelli eşitsizliklerin eğitim alanına hangi uygulamalar ile yansıdığını incelenmeye başlamıştır. Bu görüşe göre devletler toplumsal cinsiyet rollerini formal eğitim sisteminde ders kitapları ve müfredat aracılığı ile regüle etmekte ve gelecek nesillere aktarmaktadır. Araştırmalar, eğitim materyalleri dışında okul ortamında öğrencilerin toplumsal cinsiyet algısı üzerinde en çok etkisi bulunan faktörlerden birinin de öğretmenlerin bu konuya ilişkin tutum ve davranışları olduğunu ortaya koymaktadır. Toplumsal cinsiyet farkındalığına sahip öğretmenlerin öğrencileri üzerinde yaratacağı olumlu etkinin, toplumsal düzlemde cinsiyet temelli eşitsizliklerin çözülmesine katkı sunacağı düşünülmektedir. Türkiye'de öğretmenler, toplumsal cinsiyet odaklı eğitimlere ancak formal olmayan eğitim yöntemleri ve sivil alan çalışmaları ile erişebilmektedir. Bu bağlamda 2007 yılı itibariyle SU GENDER (Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi) bünyesinde lise öğretmenlerine yönelik bir toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimi olarak yürütülen Mor Sertifika Programı, bu araştırmada ele alınan toplumsal cinsiyet eğitimi örneği olacaktır. Tez kapsamında öncelikle feminist yazının ürettiği toplumsal cinsiyet ve eğitimin nasıl ilişkilendiğini ortaya koyan tartışmalara yer verilecektir. Devletlerin formal eğitim aracılığıyla aktardığı toplumsal cinsiyet rollerinin yarattığı eşitsizliklerin giderilmesinde, formal olmayan eğitim yöntemleri ile oluşturulacak toplumsal cinsiyet bilincinin önemine ve sivil toplumda bu alanda yürütülen çalışmalara değinilecektir. Tezin ikinci bölümünde Türkiye'de toplumsal cinsiyet rollerinin eğitimdeki yansımalarını incelemek amacıyla, kadınların eğitimdeki yerinin tarihsel bir incelemesi, ders kitapları ile toplumsal cinsiyet ilişkisi ve öğretmenlerin toplumsal cinsiyet algısının eğitimdeki etkisine dair yapılan araştırma bulgularına analiz edilecektir. Tezin üçüncü bölümünde Mor Sertifika Programı'nın tarihi, yürütme süreçleri ve programda yer alan diğer projeler ele alınacaktır. Bu bölümde aynı zamanda programın Türkiye'de eğitimde toplumsal cinsiyet eşitliğinde gelinen güncel durum üzerinden bir değerlendirmesi sunulacaktır. Tezin dördüncü ve son bölümünde ise Mor Sertifika'nın kurucu akademisyenlerinden ve idari çalışanlarından 7si ile yapılan birebir görüşmelerde elde edilen bulgulara yer verilecektir. Derinlemesine mülakat yöntemiyle gerçekleştirilen bu görüşmelerde ekibin kişisel deneyimlerine dair aktarımlarının da katkısıyla Mor Sertifika'nın kapsamlı bir değerlendirmesinin sunulması amaçlanmaktadır. Mor Sertifika'nın, feminist farkındalık ve akademik uzmanlık ile ortaya konan ve formal olmayan bir toplumsal cinsiyet eğitimi olarak değerlendirilmesi, eğitimde toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesine yönelik yapılacak araştırma ve sivil toplum faaliyetlerine de katkı sunacaktır.
ABSTRACT: Gender is a concept discussed by different disciplines and studies recently which prefers an understanding the reasons of gender-based discrimination and genderbased inequalities towards women and LGBTI in patriarchal society. Since 1960's the feminist literature has studied the relation between gender and education; and in which practices the gender-based inequalities reflects the education field. According to this view, states regulates the gender roles via textbooks and school curriculum and passes them to the next generations. Researches shows that, except the education materials, one of the most effective factors in students' gender perceptions is teachers' acts and attitudes towards this subject. It is thought that, the positive effect of teachers' gender awareness on students will be helpful for elimination of gender-based inequalities in society. In Turkey, teachers can only get a gender focused education by non-formal education methods and civil society studies. In this context, the Purple Certificate Program will be analized as an example of gender education for high school teachers which has been conducted by SU GENDER in Sabancı University since 2007. In this thesis, firstly the discussions of feminist theory on gender and education will be examined. Then, the importance of gender consciousness raised by nonformal education and civil society studies to eliminate the gender-based inequalities in the society will be discussed. In the second part of thesis, in order to understand the reflections of gender roles in education in Turkey; the researches examined the historical position of women in education, the relation between gender and textbooks and the effects of teachers' gender perception in education will be analyzed. In the third part of thesis, the history of the Purple Certificate Program, the processes of the program and the other projects will be examined. Moreover, in this part the program will be evaluated through the current situation of gender and education studies in Turkey. The fourth and the last part of thesis will present the research findings that are got through one on one interviews with 7 team members of Purple Certificate. With the contribution of team members' individual experiences learnt by in depth interviews, the aim is presenting an extensive evaluation of the Purple Certificate. This evaluation of the program as an example of gender focused non-formal education conducted by feminist awareness and academic know how, can be useful for the future studies and civil society activities to eliminate the genderbased inequalities in the society.
ABSTRACT: Gender is a concept discussed by different disciplines and studies recently which prefers an understanding the reasons of gender-based discrimination and genderbased inequalities towards women and LGBTI in patriarchal society. Since 1960's the feminist literature has studied the relation between gender and education; and in which practices the gender-based inequalities reflects the education field. According to this view, states regulates the gender roles via textbooks and school curriculum and passes them to the next generations. Researches shows that, except the education materials, one of the most effective factors in students' gender perceptions is teachers' acts and attitudes towards this subject. It is thought that, the positive effect of teachers' gender awareness on students will be helpful for elimination of gender-based inequalities in society. In Turkey, teachers can only get a gender focused education by non-formal education methods and civil society studies. In this context, the Purple Certificate Program will be analized as an example of gender education for high school teachers which has been conducted by SU GENDER in Sabancı University since 2007. In this thesis, firstly the discussions of feminist theory on gender and education will be examined. Then, the importance of gender consciousness raised by nonformal education and civil society studies to eliminate the gender-based inequalities in the society will be discussed. In the second part of thesis, in order to understand the reflections of gender roles in education in Turkey; the researches examined the historical position of women in education, the relation between gender and textbooks and the effects of teachers' gender perception in education will be analyzed. In the third part of thesis, the history of the Purple Certificate Program, the processes of the program and the other projects will be examined. Moreover, in this part the program will be evaluated through the current situation of gender and education studies in Turkey. The fourth and the last part of thesis will present the research findings that are got through one on one interviews with 7 team members of Purple Certificate. With the contribution of team members' individual experiences learnt by in depth interviews, the aim is presenting an extensive evaluation of the Purple Certificate. This evaluation of the program as an example of gender focused non-formal education conducted by feminist awareness and academic know how, can be useful for the future studies and civil society activities to eliminate the genderbased inequalities in the society.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Gender, Teacher training, Non-formal education, Purple Certificate, Civil Society, Toplumsal cinsiyet, Öğretmen eğitimi, Formal olmayan eğitim, Mor Sertifika, Sivil toplum
