Neoliberalizm ekseninde kentsel müdahaleler ve mücadele deneyimleri: Fener-Balat ve Ayazma-Tepeüstü örnekleri
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ÖZET: Günümüzde kentsel mekan, neoliberal üretim ve yeniden üretim süreçlerinin etkisi altındadır. Neoliberal kentleşmede; öncelikli aktörler olarak merkezi yönetim, yerel yönetim ve orta-büyük ölçekli sermaye, rant odaklı ekonomik gündemlerini kent mekanına dayatmaktadır. Türkiye’de 2000’li yılların kentsel sorunlarının çözümü olarak ileri sürülen bazı kentsel dönüşüm projeleri, kent ve konut hakları açısından problemli süreçlere neden olmaktadır. Bu süreçlerde, kentsel hakların korunması ve talep edilmesi yönünde etkili girişimler olarak mahalle dernekleri, neoliberal kentleşme modeli uygulayıcıları ile karşı karşıya gelmektedir. Mahalle derneklerinin mücadeledeki motivasyonları, talepleri, eylemlilik biçimleri ve sonuçtaki edinimleri farklılaşmakta; mücadele pratikleri bağlamına göre şekillenerek dönüşümün işleyişine etki etmektedir. Tez çalışmasında örneklem olarak seçilen Fener-Balat Kentsel Yenileme Projesi ve Ayazma-Tepeüstü Kentsel Dönüşüm Projesi’nin mücadele süreçlerinin farklı sonuçlanması çalışmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Projelerin yasal ve yönetsel olarak sonuçlanmış olması, farklı coğrafi konum ve mülkiyet yapısı gibi dinamiklere sahip olan bölgelerde gerçekleştirilen mücadeleler sonucunda elde edilen somut deneyimleri anlamak açısından önemlidir. Araştırmada, günümüzde kentsel mekanın yeniden organize edilme süreçlerinin omurgasını oluşturan neoliberal model sorunsallaştırılmakta; neoliberalizm, mekan ve toplum etkileşiminin yansımalarının ortaya konması hedeflenmektedir. Çalışmada amaçlanan; neoliberal kentleşme politikalarının mekanın üretimindeki etkilerini anlamak; mücadele ve müdahale taraflarındaki aktörlerin süreçteki deneyimlerini öğrenmek; kentsel mücadelelerin etkinliklerini anlayarak alternatif kentsel dönüşüm süreçlerinde kent hakkı ve konut hakkının savunulmasında yeni olasılıklar sunmaktır.
ABSTRACT: Today, urban space is under the effect of neoliberal urban production and reproduction processes. Neoliberal urbanization; central government, local government and medium-large scale capital, as the primary actors, impose their rent-oriented economic agendas on the urban space. Some urban transformation projects, which are put forward as a solution to the urban problems of the 2000s in Turkey, cause problematic processes in terms of city and housing rights. In these processes, neighborhood associations come face to face with implementers of neoliberal urbanization as effective initiatives to protect and demand urban rights. The motivations, demands, forms of action and resulting achievements of neighborhood associations differ as practices of struggle are shaped by the context and affect the dynamics of transformation. Opposition processes of the Fener-Balat Urban Renewal Project and the Ayazma-Tepeüstü Urban Transformation Project, being the selected case studies in the thesis, constitute the starting point of the study. The fact that the projects have been concluded legally and administratively is important in terms of understanding the concrete experiences obtained as a result of the struggles carried out in regions with dynamics such as different geographical locations and property structures. In the research, the neoliberal model, which is the backbone of the reorganization processes of urban space today, is problematized; it is aimed to reveal the reflections of neoliberalism, space and society interaction. The study aim to; understand the effects of neoliberal urbanization policies on the production of space; learn about the experiences of the actors on the sides of the struggle and intervention; offer new possibilities for the defense of the right to the city and the right to housing in alternative urban transformation processes by understanding the activities of urban opposition.
ABSTRACT: Today, urban space is under the effect of neoliberal urban production and reproduction processes. Neoliberal urbanization; central government, local government and medium-large scale capital, as the primary actors, impose their rent-oriented economic agendas on the urban space. Some urban transformation projects, which are put forward as a solution to the urban problems of the 2000s in Turkey, cause problematic processes in terms of city and housing rights. In these processes, neighborhood associations come face to face with implementers of neoliberal urbanization as effective initiatives to protect and demand urban rights. The motivations, demands, forms of action and resulting achievements of neighborhood associations differ as practices of struggle are shaped by the context and affect the dynamics of transformation. Opposition processes of the Fener-Balat Urban Renewal Project and the Ayazma-Tepeüstü Urban Transformation Project, being the selected case studies in the thesis, constitute the starting point of the study. The fact that the projects have been concluded legally and administratively is important in terms of understanding the concrete experiences obtained as a result of the struggles carried out in regions with dynamics such as different geographical locations and property structures. In the research, the neoliberal model, which is the backbone of the reorganization processes of urban space today, is problematized; it is aimed to reveal the reflections of neoliberalism, space and society interaction. The study aim to; understand the effects of neoliberal urbanization policies on the production of space; learn about the experiences of the actors on the sides of the struggle and intervention; offer new possibilities for the defense of the right to the city and the right to housing in alternative urban transformation processes by understanding the activities of urban opposition.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Neoliberal Kentleşme, Kent Hakkı, Konut Hakkı, Kentsel Dönüşüm, Kentsel Muhalefet, Neoliberal Urbanization, Right to the City, Right to Housing, Urban Transformation, Urban Movement