Vegan (herbivor) ve omnivor bireylerin beslenme ve fiziksel aktivite durumunun karşılaştırılması

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorÇelik, Fatma
dc.contributor.authorUçucu, Özge
dc.date.accessioned2025-02-06T20:39:56Z
dc.date.available2025-02-06T20:39:56Z
dc.date.issued2021
dc.departmentEnstitüler, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
dc.descriptionLisansüstü Programlar Enstitüsü, Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractVegan(herbivor) beslenme; üretilirken hayvansal ürünlerin kullanıldığı veya hayvan deneylerinin yapılmış olduğu tüm ürünlerin reddedildiği ve hayvansal gıdayı tüketmemeyi savunan bir yaşam şeklidir. Dünyada veganlık/vejetaryenlik üzerine ilgi artarken, prevalansı da artmaktadır. Ancak etik değerler ve sağlıklı olmak için vegan beslenen bireyler, yetersiz beslenme riski taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı; bu doğrultuda düzenli egzersiz yapmakta olan vegan(herbivor) ve omnivor bireylerin, beslenme durumlarının karşılaştırılıp, detaylı bir şekilde ortaya koyarak incelenmesidir. Çalışmaya 60 vegan ve 86 omnivor olmak üzere 146 birey dahil edilmiştir. Bireylerin genel özellikleri, 24 saatlik geriye dönük besin tüketimleri, beslenme bilgi düzeyleri ve fiziksel aktivite düzeyleri uygun yöntemler ile değerlendirilmiş ve karşılaştırılmıştır. Düzenli olarak salon egzersizlerine katılmakta olan vegan ve omnivor bireylerin, ortalama yaşları(p<0,001), sağlık problemi varlığı(p<0,001), ana öğün atlama durumu(p<0,012), ara öğün atlama duru-mu(p<0,031) arasında istatistiksel açıdan önemli farklar bulunmuştur. Bireylerin 24 saatlik besin tüketim kaydı karşılaştırıldığında da vegan ve omnivor bireylerin gün-lük alınan ortalama besin öğesi tüketimleri; protein(p<0,001), yağ(p<0,05), lif(p<0,001), kolesterol(p<0,001), A vitamini(p<0,001), karoten (p<0,001), E vitamini (p<0,001), B2 vitamini(p<0,001), B12 vitamini(p<0,001), C vitamini (p<0,05), kalsiyum(p<0,05), magnezyum(p<0,05), fosfor(p<0,05), çinko(p<0,05) miktarı istatistiksel olarak önemli oranlarda farklılık göstermiştir. Kadın vegan bireylerin yaş ve cinsiyet düzeyinde 2015 Türkiye Beslenme Rehberi(TÜBER) verileri karşılanma oranlarına göre lif (p<0,001), A vitamini (p<0,05), E vitamini (p<0,001), B1 vitamini (p<0,05), C vitamin (p<0,05), magnezyum (p<0,001), demir (p<0,05) gereksinimlerinin karşılanma oranları omnivor bireylere kıyasla istatistiksel olarak önemli oranlarda daha yüksek iken, kolesterol (p<0,001), su (p<0,05) gereksinimlerinin karşılanma oranları ise istatistiksel olarak daha düşüktür. Erkek vegan bireylerin yaş ve cinsiyet düzeyinde 2015 TÜBER verileri karşılanma oranlarına göre A vitamini (p<0,001), E vitamini (p<0,05), C vitamini (p<0,05) gereksinimlerinin karşılanma oranları omnivor erkek bireylere kıyasla istatistiksel olarak önemli oranlarda daha yüksek iken, enerji (p<0,05), su (p<0,05), kolesterol(p<0,001), B2 vitamini (p<0,001), kalsiyum (p<0,05), fosfor (p<0,05), çinko (p<0,05) gereksinimlerinin karşılanma oranları ise istatistiksel olarak daha düşük bulunmuştur. Kadın vegan bireylerin yaş ve cinsiyet düzeyinde Diyet Referans Alım(DRI) verileri karşılanma oranlarına göre lif (p<0,001), A vitamini (p<0,044), E vitamini (p<0,001), B1 vitamini (p<0,05), C vitamini (p<0,05), magnezyum (p<0,001), demir (p<0,05) gereksinimlerinin karşılanma oranları omnivor bireylere kıyasla istatistiksel olarak önemli oranlarda daha yüksek olmasına rağmen, su (p<0,05), kolesterol (p<0,001), B2 vitamini (p<0,001) gereksinimlerinin karşılanma oranları ise istatistiksel olarak daha düşük bulunmuştur. Erkek vegan bireylerin ise DRI verileri karşılanma oranlarına göre enerji (p<0,05) kolesterol (p<0,001), B2 vitamini (p<0,001), kalsiyum (p<0,05), fosfor (p<0,05), çinko (p<0,05), su (p<0,05) gereksinimlerinin karşılanma oranları omnivor bireylere kıyasla istatistik-sel olarak önemli oranlarda daha düşük olmasına rağmen, C vitamini (p<0,05), A vitamini (p<0,05) E vitamini (p<0,05) karşılanma oranları istatistiksel olarak daha yüksek bulunmuştur. Düzenli olarak salon egzersizlerine katılmakta olan vegan ve omnivor bireylerin, fiziksel aktivite düzeyleri (p<0,013) arasında da istatistiksel açıdan önemli bir fark bulunmuştur. Vegan beslenmeyi yaşam tarzı haline getirmiş kişilerin sağlık durumlarının ortaya konmasında beslenmenin ve fiziksel aktivitenin değerlendirilmesinin önemli parametreler olduğu bu çalışma ile belirlenmiştir.
dc.description.abstractVegan (herbivorous) nutrition; It is a lifestyle that advocates not consuming animal food and rejecting all products in which animal products are used or animal experiments are made. While the interest in veganism/vegetarianism is increasing in the world, its prevalence is also increasing. However, individuals who eat vegan for ethical values and to be healthy carry the risk of malnutrition. The aim of this study; In this direction, it is the examination of the nutritional status of vegan (herbivorous) and omnivorous individuals who are doing regular exercise by com-paring and revealing them in detail. A total of 146 individuals, 60 vegan and 86 omnivorous, were included in the study. The general characteristics of individuals, their 24-hour retrospective food consumption, their nutritional knowledge and physical activity levels were evaluated and compared with appropriate methods. Statistically significant differences were found between the mean age (p<0,001), the presence of health problems (p<0,001), the status of skipping the main meal (p<0,012), the status of skipping snacks (p<0,031) among vegan and omnivorous individuals who regularly participate in gym exercises. When the 24-hour food consumption record of individuals is compared, the average daily nutrient con-sumption of vegan and omnivorous individuals; protein(p<0,001), fat(p<0,05), fiber(p<0,001), cholesterol(p<0,001), vitamin A(p<0,001), carotene (p<0,001),Vitamin E (p<0,001), vitamin B2 (p<0,001), vitamin B12 (p<0,001), vit-amin C (p<0,05), calcium (p<0,05), magnesium (p<0,05), phosphorus (p<0,05), zinc (p<0,05) amounts showed statistically significant differences. Fiber (p<0.001), vitamin A (p<0.05), vitamin E (p<0.001), vitamin B1 (p<0.05), vitamin C, according to the rates of meeting the 2015 TUBER data at the age and gender level of female vegan individuals (p<0.05), magnesium (p<0.001), iron (p<0.05) requirements were met statistically significantly higher compared to omnivorous individuals, while cholesterol (p<0.001), water (p<0,05) the rate of meeting their needs is statistically lower. The rates of meeting the needs of vitamin A (p<0,001), vitamin E (p<0,05), vitamin C (p<0,05) according to the rate of meeting the 2015 TUBER data at the age and gender level of male vegan individuals are statistically significant compared to omnivorous male individuals while energy (p<0,05), water (p<0,05), cholesterol (p<0,001), vitamin B2 (p<0,001), calcium (p<0,05), phospho-rus (p) <0,05) and zinc (p<0,05) requirements were found to be statistically lower. According to the rates of meeting the DRI data at the age and gender level of female vegan individuals, fiber (p<0,001), vitamin A (p<0,044), vitamin E (p<0,001), vitamin B1 (p<0,05), vitamin C (p<0,05), magnesium (p<0,001), iron (p<0,05) requirements were significantly higher than omnivorous individuals, the rates of meeting the reguirements of water (p<0,05), cholesterol (p<0,001), vita-min B2 (p<0,001) were found to be statistically lower. According to the rates of meeting the DRI data of male vegan individuals, energy (p<0,05) cholesterol (p<0,001), vitamin B2 (p<0,001), calcium (p<0,05), phosphorus (p<0,05), Alt-hough the rates of meeting the requirements of zinc (p<0,05), water (p<0,05) were statistically significantly lower compared to omnivorous individuals, vitamin C (p<0,05), vitamin A (p<0,05), Vitamin E (p<0,05) coverage rates were found to be statistically higher. A statistically significant difference was found between the physical activity levels (p<0,013) of vegan and omnivorous individuals who regu-larly participate in gym exercises. In this study, it has been determined that the evaluation of nutrition and physical activity are important parameters in revealing the health status of people who have made vegan nutrition a lifestyle.
dc.identifier.endpage99
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=CG8WvdvvxJP04Unr7Yecfzl1ZEt_GDQmNZ3fu1lCmAEh_yU5IPieg-aWxt0YDovz
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11411/9024
dc.identifier.yoktezid729003
dc.language.isotr
dc.publisherİstanbul Bilgi Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_Tez_20250206
dc.subjectBeslenme ve Diyetetik
dc.subjectNutrition and Dietetics
dc.titleVegan (herbivor) ve omnivor bireylerin beslenme ve fiziksel aktivite durumunun karşılaştırılması
dc.title.alternativeComparison of nutrition and physical activity status of vegan (herbivorous) and omnivor individuals
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Graduate Programs Institute Thesis Collection