Kentsel muhalefetin estetik hali: İstanbul'da üç yürüme rotası
Küçük Resim Yok
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tez çalışması, makro ölçekteki kentsel planlama kararlarının ürettiği fiziksel çevreye ilişkin kentsel muhalefet biçimlerine odaklanmaktadır. Çalışmada ele alınan eylem örnekleri kentsel dönüşüm ve mega projeler sonucu yerinden edilmeden kaynaklanan mücadele örneklerini değil; kentlilerin ortak kimliklerini özgürlük arayışı üzerinde temellendirdiği sanat-politika arayüzünde gerçekleşen estetik deneyim üreten muhalefete odaklanmaktadır. Tezde öncelikle, muhalefetin genel eylem repertuvarına değinilmektedir. Ardından bir estetik eylem biçimi olan yürüme deneyimine odaklanmakta ve tarihsel olarak yürüme deneyiminin ne gibi açılımları olduğu tartışılmaktadır. Sanayi Devrimi sonrası kentsel mekânda ortaya çıkan yaratıcı kentli kimliklere; bohem, dandy ve özellikle flanöre değinilir. Ayrıca kentsel mekânda "gövde gösterisi" yapan avangard gruplar, Dadacılar, Sürrealistler ve Sitüasyonist Enternasyonal ele alınmaktadır. Bu gruplar, ilk kez eylemi sanat eserinin kendisinin yerine koymuştur. Kentsel mekânın farkında, eleştirilerini diğer tüm taktiklerin yanında yürüme yoluyla yapan gruplardır. Tezin son olarak ele aldığı ve tartışmanın somutlaştığı üç örnek, İstanbul'da kentsel dönüşüm ve mega projeler neticesinde sosyo coğrafik ve politik-ekolojik kaygıların görünür olduğu 2013-2018 tarih aralığında gerçekleşen İki Deniz Arası, İstanbul 2023 ve İstanbul Walkabouts yürüme rotalarıdır. Bu yürüme rotaları yürüme deneyimini paylaşır, kamuoyu oluşturur ve deneyimi interaktif bir düzeye taşır; kişilerde bir farkındalık uyandırır. Dolayısıyla bir sanat eserine dönüşür. Eleştirel yürüme estetik bir deneyimdir ve kentsel muhalefetin bir parçasıdır.
This thesis focuses on forms of urban resistance to the physical environment produced by macro-scale urban planning decisions. The examples of action discussed in the study are not examples of struggle resulting from displacement as a result of urban transformation and mega projects; focuses on the resistance that produces aesthetic experience at the art-politics interface, on which the urbanites base their common identities on the pursiut of freedom. In the thesis, first of all, the general action repertoire of the resistance is mentioned. Then, the experience of walking, which is a form of aesthetic action, is focused on and the historical expansions of the walking experience are discussed. Creative urban identities that emerged in the urban space after the Industrial Revolution; bohemian, dandy, and especially flaneur are mentioned. In addition, avant-garde groups, Dadaists, Surrealists, and the Situationist International, which "show their bodies' ' in urban space, are discussed. These groups, for the first time, substituted action for the work of art itself. They are groups that are aware of the urban space and make their criticisms through walking, among other tactics. The last three examples that the thesis deals with and the discussion materializes are the walking routes Between Two Seas, Istanbul 2023 and Istanbul Walkabouts, which took place between the dates of 2013-2018, when socio-geographical and political-ecological concerns were visible as a result of urban transformation and mega projects in Istanbul. These walking routes share the walking experience, create public opinion and take the experience to an interactive level; raises awareness in people. So it turns into art. Critical walking is an aesthetic experience and is part of urban resistance.
This thesis focuses on forms of urban resistance to the physical environment produced by macro-scale urban planning decisions. The examples of action discussed in the study are not examples of struggle resulting from displacement as a result of urban transformation and mega projects; focuses on the resistance that produces aesthetic experience at the art-politics interface, on which the urbanites base their common identities on the pursiut of freedom. In the thesis, first of all, the general action repertoire of the resistance is mentioned. Then, the experience of walking, which is a form of aesthetic action, is focused on and the historical expansions of the walking experience are discussed. Creative urban identities that emerged in the urban space after the Industrial Revolution; bohemian, dandy, and especially flaneur are mentioned. In addition, avant-garde groups, Dadaists, Surrealists, and the Situationist International, which "show their bodies' ' in urban space, are discussed. These groups, for the first time, substituted action for the work of art itself. They are groups that are aware of the urban space and make their criticisms through walking, among other tactics. The last three examples that the thesis deals with and the discussion materializes are the walking routes Between Two Seas, Istanbul 2023 and Istanbul Walkabouts, which took place between the dates of 2013-2018, when socio-geographical and political-ecological concerns were visible as a result of urban transformation and mega projects in Istanbul. These walking routes share the walking experience, create public opinion and take the experience to an interactive level; raises awareness in people. So it turns into art. Critical walking is an aesthetic experience and is part of urban resistance.
Açıklama
Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Mimarlık Ana Bilim Dalı, Mimarlık Tarihi, Teorisi ve Eleştirisi Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Mimarlık, Architecture, Şehircilik ve Bölge Planlama
