Milletlerarası tahkimde hakemin hukuku kendiliğinden uygulaması
Küçük Resim Yok
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Milletlerarası ticarette bir uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak sıklıkla kullanılan tahkim, devlet yargılamasıyla pek çok benzerlik taşımakla birlikte belirli konularda da devlet yargılamasından ayrılmaktadır. Hem Müşterek hukuk sistemlerinden hem de Kıta Avrupası hukuk sistemlerinden katılımcıların yer aldığı milletlerarası tahkimde her iki sistemin unsurlarını da kapsayan karma uygulamalar ortaya çıkmıştır. Özellikle yargılamaya hâkim olan ilkeler bakımından tahkimin durumu sıklıkla tartışılmaktadır. Zira klasik anlamıyla yargılama, mahkemeler tarafından devletin egemenlik yetkisinin bir parçası olarak kullanılmaktadır. Oysa tahkim yargılamasında hakemlere bu yargılama yetkisini bahşeden irade, doğrudan devletin egemenlik yetkisi değil, uyuşmazlığın taraflarının iradesidir. Diğer yandan, taraf iradesi sınırsız değildir ve tahkim nihayetinde özünde bir yargılama faaliyetidir. Bu bağlamda, tahkim yargılamasında hem tarafların iradesine saygı duymak hem de aynı anda tarafların adil bir şekilde yargılanmasına ilişkin temel haklarını korumak gerekmektedir. Tahkim yargılamasında bu bağlamda en çok tartışılan hususlardan biri, hâkimin hukuku kendiliğinden uygulaması anlamına gelen iura novit curia ilkesinin tahkim yargılamasında geçerli olup olmadığıdır. Bu çalışma kapsamında hakemin hukuku kendiliğinden uygulaması ilkesi, hakemin yetkileri kapsamında ve devlet mahkemelerinde hâkimin hukuku kendiliğinden uygulaması ilkesiyle karşılaştırmalı olarak incelenecektir.
Arbitration, which is an alternative dispute resolution method being frequently used in international commerce, shares number of similarities to the state court proceedings while also diverting from it in terms of certain aspects. International arbitration with participants from each side of the common law and civil law divide causes hybrid practices containing elements from both legal systems. It is debated whether the procedural principles applicable to the state court proceeding are also applicable to the arbitration, as the court's judiciary activities are based on the state's sovereignty. Although the source giving judicial authority to the arbitrators is the autonomy of the parties to the dispute and not directly the state's sovereignty, the party autonomy is not boundless and the arbitration is still a judicial process in essence. In this respect, arbitration should find a balance in respecting the party autonomy and protecting the parties' right to a fair trial at the same time. Accordingly, one of the most debated issues in arbitration is whether iura novit curia principle meaning the judge's ex officio application of the law can apply to arbitration. This study will examine iura novit curia in arbitration in the scope of the arbitrator's powers and in comparison with the ex officio application of the law by the state courts.
Arbitration, which is an alternative dispute resolution method being frequently used in international commerce, shares number of similarities to the state court proceedings while also diverting from it in terms of certain aspects. International arbitration with participants from each side of the common law and civil law divide causes hybrid practices containing elements from both legal systems. It is debated whether the procedural principles applicable to the state court proceeding are also applicable to the arbitration, as the court's judiciary activities are based on the state's sovereignty. Although the source giving judicial authority to the arbitrators is the autonomy of the parties to the dispute and not directly the state's sovereignty, the party autonomy is not boundless and the arbitration is still a judicial process in essence. In this respect, arbitration should find a balance in respecting the party autonomy and protecting the parties' right to a fair trial at the same time. Accordingly, one of the most debated issues in arbitration is whether iura novit curia principle meaning the judge's ex officio application of the law can apply to arbitration. This study will examine iura novit curia in arbitration in the scope of the arbitrator's powers and in comparison with the ex officio application of the law by the state courts.
Açıklama
Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Hukuk Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Hukuk, Law
