The directorate of religious affairs as a political instrument in Turkish politics: 1980 – 2016
Yükleniyor...
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ABSTRACT: The initial aim of the Turkish modernizers to establish the DRA was to take religion under state control and render religion compatible with state ideology charging the institution with an official role in propagation and protection of the latter, as well. Since its establishment on March 3, 1924, the DRA has mostly fulfilled its obligations throughout different governments and tried to avoid potential controversies either by refraining from hot topics that are likely to result in confrontation with the state or by making declarations that are instrumental in protecting state ideology. State-religion relations have undergone new momentums after 1980 coup d’état and the AKP period, in particular, and the DRA has assumed a more marked role. The DRA, as an ideological apparatus of the state, has been at the center of ongoing discussions due to its de jure monopoly on defining, regulating, producing and representing official Islam. Thus, the current thesis aims to show that DRA functioned as political instrument to legitimize Turkish state policies and reinforce its ideology between September 12, 1980 and July 15, 2016 coup d’états. To clarify the argument stated above, the discourse, function, role, empowerment and restriction of the DRA within the context of Turkish politics between 1980 and 2016 are analyzed.
ÖZET: Türk modernleştiricilerinin Diyanet İşleri Başkanlığı’nı kurma amacı, dini devlet kontrolü altına almak ve kurumu devletin propagandası ve korunmasında da resmi bir rol üstlenen devlet ideolojisiyle uyumlu hale getirmekti. 3 Mart 1924’teki kuruluşundan itibaren, Diyanet İşleri Başkanlığı yükümlülüklerini büyük ölçüde farklı hükümetler genelinde yerine getirdi ve devletle çatışmaya yol açması muhtemel olan konulardan kaçınarak ya da devlet ideolojisini korumada etkili olan beyanlar yaparak olası tartışmalardan kaçınmaya çalıştı. Devlet-din ilişkileri 1980 darbesi ve özellikle AKP döneminden sonra yeni bir ivme kazandı ve kurum daha belirgin bir rol kazandı. Diyanet İşleri Başkanlığı, devletin ideolojik bir aygıtı olarak, resmi İslam’ı tanımlama, düzenleme, üretme ve temsil etme konusundaki yasal tekeli nedeniyle tartışmaların merkezinde yer aldı. Dolayısıyla mevcut tez, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 12 Eylül 1980 ile 15 Temmuz 2016 darbeleri arasında devlet politikalarını meşrulaştırmak ve ideolojisini güçlendirmek için siyasi bir araç olarak işlev gördüğünü göstermeyi amaçlamaktadır. Belirtilen argümanı açıklığa kavuşturmak için, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 1980-2016 yılları Türkiye siyaseti bağlamında söylemi, işlevi, rolü, yetkilendirilmesi ve sınırlandırılması incelenmiştir.
ÖZET: Türk modernleştiricilerinin Diyanet İşleri Başkanlığı’nı kurma amacı, dini devlet kontrolü altına almak ve kurumu devletin propagandası ve korunmasında da resmi bir rol üstlenen devlet ideolojisiyle uyumlu hale getirmekti. 3 Mart 1924’teki kuruluşundan itibaren, Diyanet İşleri Başkanlığı yükümlülüklerini büyük ölçüde farklı hükümetler genelinde yerine getirdi ve devletle çatışmaya yol açması muhtemel olan konulardan kaçınarak ya da devlet ideolojisini korumada etkili olan beyanlar yaparak olası tartışmalardan kaçınmaya çalıştı. Devlet-din ilişkileri 1980 darbesi ve özellikle AKP döneminden sonra yeni bir ivme kazandı ve kurum daha belirgin bir rol kazandı. Diyanet İşleri Başkanlığı, devletin ideolojik bir aygıtı olarak, resmi İslam’ı tanımlama, düzenleme, üretme ve temsil etme konusundaki yasal tekeli nedeniyle tartışmaların merkezinde yer aldı. Dolayısıyla mevcut tez, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 12 Eylül 1980 ile 15 Temmuz 2016 darbeleri arasında devlet politikalarını meşrulaştırmak ve ideolojisini güçlendirmek için siyasi bir araç olarak işlev gördüğünü göstermeyi amaçlamaktadır. Belirtilen argümanı açıklığa kavuşturmak için, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 1980-2016 yılları Türkiye siyaseti bağlamında söylemi, işlevi, rolü, yetkilendirilmesi ve sınırlandırılması incelenmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Türk siyaseti, İdeolojik devlet aygıtı, Politik Enstrüman, Laiklik, Din/ İslam, Turkish politics, Ideological state apparatus, Political instrument, Secularism/ Laicism, Religion/ Islam
