Reddedilme duyarlılığı ile travma sonrası stres bozukluğu arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin aracılık rolü

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

İstanbul Bilgi Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

ÖZET: Bu c?alışmada reddedilme duyarlılığı ile travma sonrası stres bozukluğu arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin aracılık rolu?nu?n incelenmesi amac?lanmaktadır. Çalışma ilişkisel tarama modelinde yu?ru?tu?lmu?ştu?r. Çalışmanın o?rneklemini, İstanbul İli Sarıyer İlc?esinde bulunan liselerde eğitim ve o?ğretimlerine devam eden 12.Sınıf o?ğrencilerinden uygun o?rnekleme yöntemi ile seçilen 385 katılımcı oluşturmaktadır. Çalışma verileri internet u?zerinde hazırlanan bir anket formu yardımıyla toplanmıştır. Anket formunda, demografik sorular, Reddedilme Duyarlılığı Ölc?eği, Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi ve Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölc?eği yer almaktadır. Verilerin analizi SPSS v26 yazılımıyla gerc?ekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında gec?erlilik analizi, gu?venilirlik analizi, normal dağılım analizi, tanımlayıcı istatistiksel analiz, korelasyon analizi, regresyon analizleri, t-testi ve ANOVA analizleri gerc?ekleştirilmiştir. Analizler sonucunda reddedilme duyarlılığının TSSB u?zerinde pozitif, bilişsel esneklik u?zerinde ise negatif etkilerinin olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında bilişsel esnekliğin TSSB üzerinde negatif etkisinin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca reddedilme duyarlılığı ile TSSB arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin kısmi aracılık rolu?nu?n olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan, reddedilme duyarlılığının du?şu?k gelirli katılımcılarda, TSSB’nin psikolojik tanısı olan katılımcılarda, bilişsel esnekliğin ise erkeklerde anlamlı olarak daha yu?ksek du?zeyde olduğu go?ru?lmu?ştu?r.
ABSTRACT: In this study, it is aimed to examine the mediating role of cognitive flexibility in the relationship between rejection sensitivity and post-traumatic stress disorder. The study was conducted in relational screening model. The sample of the study consists of 385 participants selected by the convenient sampling method from 12th grade students who continue their education in high schools in Sarıyer district of Istanbul. The study data were collected by a questionnaire prepared on the internet. The questionnaire includes demographic questions, Rejection Sensitivity Scale, Post Traumatic Stress Disorder Checklist, and Cognitive Control and Resilience Scale. Data analysis was performed with SPSS v26 software. Within the scope of the study, validity analysis, reliability analysis, normal distribution analysis, descriptive statistical analysis, correlation analysis, regression analysis, t-test and ANOVA analyzes were performed. As a result of the analysis, it was determined that rejection sensitivity had positive effect on PTSD and negative effect on cognitive flexibility. In addition, it was determined that cognitive flexibility had a negative effect on PTSD. Moreover, it was concluded that cognitive flexibility has a partial mediating role in the relationship between rejection sensitivity and PTSD. On the other hand, it was observed that rejection sensitivity was significantly higher in low-income participants, PTSD was significantly higher in participants with a psychological diagnosis, and cognitive flexibility was significantly higher in men.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Reddedilme Duyarlılığı, Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Bilişsel Esneklik, Reddedilme Duyarlılığı Modeli, Bilişsel-Duygusal İşleme, Rejection Sensitivity, Post Traumatic Stress Disorder, Cognitive Flexibility, Rejection Sensitivity Model, Cognitive-Emotional Processing

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye