How good soldiers become bad apples? Unethical prosocial behavior and compulsory citizenship behavior: roles of psychological entitlement and organizational identification
Yükleniyor...
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ABSTRACT: Researchers traditionally focused on positive consequences of organizational citizenship behavior (OCB) as prototypical prosocial behavior while overlooked potential negative unintended consequences. The present study explores the dark side of OCB and underlying mechanism, potentially leading to unethical pro-organizational behavior (UPB) when employees are obligated to offer OCB. Although UPB research has investigated unethical leadership styles, dark triad personality traits and low moral identity as antecedents, research on how behaviors normally regarded as constructive turn into unethical behavior is still in nascent stage. Performing OCB as per controlled motives may lead to psychological entitlement (PE) to deserve ‘special and unique treatment’ compared to peers. In a survey design, the study examined COCB as a predictor of UPB, mediated by PE and moderated by OI. A total of 288 Turkish participants from variety of sectors including health, real estate, textile, retail, education, finance who met criteria of being full-time employed attended the study. The proposed mediation model was supported: PE mediated the positive effect of COCB on UPB. Specifically, COCB increased PE, and then, employees were likely to demonstrate UPB; and OI moderated the aforementioned mediating effect of PE, such indirect effect was significant when employees held higher OI compared to those low in OI. Harman’s single-factor test, and common latent factor analysis indicated that the data was not subject to common method bias. Overall, results highlight the importance of understanding destructive consequences of the interplay between organizational identification and externally driven OCB and implications for practitioners to find effective routes of reward system for reciprocating OCB by obviating PE mechanisms.
ÖZET: Araştırmacılar geleneksel olarak, prototipik toplum yanlısı davranışın örneği olan örgütsel vatandaşlık davranışının olumlu sonuçlarına odaklanırken potansiyel olumsuz sonuçlarını gözden kaçırmıştır. Bu çalışma, örgütsel vatandaşlık davranışının karanlık tarafını ve çalışanlar bu davranışı sergilemek zorunda kaldıklarında potansiyel olarak etik-dışı örgüt yanlısı davranışa yol açan temel mekanizmayı araştırmaktadır. Literatürde etik-dışı örgüt yanlısı davranış araştırması etik olmayan liderlik tarzlarını, karanlık üçlü kişilik özelliklerini ve düşük ahlaki kimliği öncül alarak araştırmış olsa da, normalde yapıcı olarak kabul edilen davranışların nasıl etik olmayan davranışlara dönüştüğüne dair araştırmalar hala başlangıç aşamasındadır. Örgütsel vatandaşlık davranışını zorunlu olarak gerçekleştirmek, çalışanın diğer çalışanlara kıyasla 'özel muameleyi' hak ettiği düşüncesine sebep olan psikolojik ayrıcalığa yol açabilir. Bu çalışmada, zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışını, psikolojik ayrıcalığın aracılık ettiği ve örgütsel özdeşleşmenin düzenleyici değişken olarak alındığı modelde örgüt yanlısı etik dışı davranışın öncülü olarak incelenmektedir. Çalışmaya sağlık, gayrimenkul, tekstil, perakende, eğitim, finans gibi çeşitli sektörlerden tam zamanlı çalışma ve ‘beyaz yaka çalışan olma’ kriterlerini karşılayan toplam 288 Türk katılımcı katılmıştır. Çalışmanın sonuçları araştırma hipotezlerini doğrular niteliktedir. Önerilen aracılık modeli desteklendi: psikolojik ayrıcalığın, zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışının örgüt yanlısı etik olmayan davranış üzerindeki olumlu etkisine aracılık ettiği bulunmuştur. Bulgulara göre, zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışının örgüt yanlısı etik olmayan davranışı yordadığı ve psikolojik ayrıcalığın bu ilişkide kısmi aracı rol üstlenmektedir. Ayrıca, örgütsel özdeşleşmenin, zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışı ile aracı değişken psikolojik ayrıcalık arasındaki ilişkide düzenleyici etkisi bulunmaktadır. Ortak yöntem yanlılığına karşı Harman’ın tek faktör testi ve ortak gizil faktör tekniği kullanılmıştır. Genel olarak, sonuçlar, örgütsel özdeşleşme ile zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki etkileşimin yıkıcı sonuçlarını anlamanın önemini ve organizasyonların psikolojik ayrıcalığa yol açan mekanizmaları ortadan kaldırarak zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışına yönelik etkili ödül sistemi bulma konusundaki çıkarımlarının önemini vurgulamaktadır.
ÖZET: Araştırmacılar geleneksel olarak, prototipik toplum yanlısı davranışın örneği olan örgütsel vatandaşlık davranışının olumlu sonuçlarına odaklanırken potansiyel olumsuz sonuçlarını gözden kaçırmıştır. Bu çalışma, örgütsel vatandaşlık davranışının karanlık tarafını ve çalışanlar bu davranışı sergilemek zorunda kaldıklarında potansiyel olarak etik-dışı örgüt yanlısı davranışa yol açan temel mekanizmayı araştırmaktadır. Literatürde etik-dışı örgüt yanlısı davranış araştırması etik olmayan liderlik tarzlarını, karanlık üçlü kişilik özelliklerini ve düşük ahlaki kimliği öncül alarak araştırmış olsa da, normalde yapıcı olarak kabul edilen davranışların nasıl etik olmayan davranışlara dönüştüğüne dair araştırmalar hala başlangıç aşamasındadır. Örgütsel vatandaşlık davranışını zorunlu olarak gerçekleştirmek, çalışanın diğer çalışanlara kıyasla 'özel muameleyi' hak ettiği düşüncesine sebep olan psikolojik ayrıcalığa yol açabilir. Bu çalışmada, zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışını, psikolojik ayrıcalığın aracılık ettiği ve örgütsel özdeşleşmenin düzenleyici değişken olarak alındığı modelde örgüt yanlısı etik dışı davranışın öncülü olarak incelenmektedir. Çalışmaya sağlık, gayrimenkul, tekstil, perakende, eğitim, finans gibi çeşitli sektörlerden tam zamanlı çalışma ve ‘beyaz yaka çalışan olma’ kriterlerini karşılayan toplam 288 Türk katılımcı katılmıştır. Çalışmanın sonuçları araştırma hipotezlerini doğrular niteliktedir. Önerilen aracılık modeli desteklendi: psikolojik ayrıcalığın, zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışının örgüt yanlısı etik olmayan davranış üzerindeki olumlu etkisine aracılık ettiği bulunmuştur. Bulgulara göre, zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışının örgüt yanlısı etik olmayan davranışı yordadığı ve psikolojik ayrıcalığın bu ilişkide kısmi aracı rol üstlenmektedir. Ayrıca, örgütsel özdeşleşmenin, zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışı ile aracı değişken psikolojik ayrıcalık arasındaki ilişkide düzenleyici etkisi bulunmaktadır. Ortak yöntem yanlılığına karşı Harman’ın tek faktör testi ve ortak gizil faktör tekniği kullanılmıştır. Genel olarak, sonuçlar, örgütsel özdeşleşme ile zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki etkileşimin yıkıcı sonuçlarını anlamanın önemini ve organizasyonların psikolojik ayrıcalığa yol açan mekanizmaları ortadan kaldırarak zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışına yönelik etkili ödül sistemi bulma konusundaki çıkarımlarının önemini vurgulamaktadır.
