Düzenli egzersizin yeme farkındalığı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisi
Yükleniyor...
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ÖZET: Bu araştırma; düzenli egzersiz alışkanlığı olan bireylerle egzersiz alışkanlığı olmayan bireyler arasında yeme farkındalığı düzeyi ve sağlıklı yaşam biçimi davranışı arasında bir fark olup olmadığını değerlendirmek amacıyla planlanıp yürütülmüş kesitsel analitik tanımlayıcı bir çalışmadır. Araştırma Aralık 2018 - Ocak 2019 tarihleri arasında Esenyurt Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri Müdürlüğü'ne bağlı bulunan beş spor merkezine kayıtlı 18-62 yaş arası 156 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Bireyler düzenli egzersiz yapanlar (DG) ve düzenli egzersiz yapmayanlar (DYG) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. DG (n:68) son 6 ay içinde ilgili spor salonuna kayıtlı ve en az 3 aydır haftada minimum 3 gün egzersiz alışkanlığı olan bireylerden oluşurken, DYG (n:88) son 6 ay içerisinde herhangi bir spor salonuna gitmemiş düzenli egzersiz alışkanlığı olmayan bireylerden oluşmaktadır. Çalışma verileri bireylerin demografik bilgileri, vücut ağırlığı, boy uzunluğu, beslenme alışkanlıkları ve sağlık durumunu sorgulayan soruları içeren bir anket yardımıyla elde edilirken ayrıca 24 saatlik geriye dönük besin tüketim kaydı, yeme farkındalığı ölçeği (YFÖ-30) ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II (SYBDÖ-II) kullanılarak veriler araştırmacı tarafından bire bir görüşme yöntemi ile elde edilmiştir Bireylerin yaş ortalaması 39,07±9 yıl, vücut ağırlıkları ortalaması 78,35±12,47 kg, beden kütle indeksleri (BKI) ortalaması 30,81±4,94 kg/m2 olarak saptanmıştır. Bireylerin büyük çoğunluğu ortaokul mezunu (%42,3) ve ev hanımı (%85,9)'dir. Bireylerin %38,5'inin kronik hastalığı bulunmakta ve %47,4'ü daha önceden diyetisyene gitmiştir. Katılımcıların %49,3'ü günde iki ana öğün tüketirken, %48,1'i üç ve daha fazla öğün tüketmektedir. Gruplar arasında yaş ortalamaları, hastalık durumları, günlük ana ve ara öğün tüketim sayıları açısından önemli farklılık saptanmamıştır (p>0,05). Yalnızca DG'un BKI ortalaması DYG'dan daha düşük bulunmuştur (ortalama BKI sırasıyla 29,76±3,60; 31,62±5,65 kg/m2). DG ile DYG arasında YFÖ-30 puan ortalamaları (sırasıyla 100,41±14,18; 96,17±18,49 ) benzer bulunmuş olup DG'un SYBDÖ-II ortalama puanı (sırasıyla 150,16±20,95; 139,02±20,95) orta düzeyin üstünde bulunmuştur. Bunun sebebi SYBDÖ-II'in alt ölçeklerinden; sağlık sorumluluğu, fiziksel aktivite, beslenme puanları ve stres yönetimi puanlarının yüksek olmasıdır. Yaş ile YFÖ-30 puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmazken, yaşın artması ile bireylerin daha sağlıklı yaşam biçimi davranışı geliştirme eğiliminin artış gösterdiği görülmektedir (r:0,188; p=0,019; p<0,05). Hafif şişman veya obez bireylerin YFÖ-30 ve SYBDÖ-II puanları arasında istatiksel olarak önemli bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Her iki grubun BKI ortalamalarıyla YFÖ-30 puanı ve SYBDÖ-II puanı arasında istatistiksel olarak önemli ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak düzenli egzersiz, bireylerin yeme davranışını belirgin bir şekilde etkilemezken; manevi gelişim, stres yönetimi, sağlık sorumluluğu açısından bireyleri olumlu yönde etkilediği ve daha sağlıklı bir yaşam biçimine yönlendirdiği görülmektedir. Ancak, bireylerde sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinme ve sürdürme farkındalığı ne kadar erken yaşlarda başlarsa o kadar kalıcı ve olumlu etki sağlayacağı için, benzer çalışmaların her iki cinsiyetin dâhil edildiği çocuk ve adolesan dönemindeki bireylerde yapılmasının yararlı olabileceğini düşünülmektedir.
ABSTRACT: This cross-sectional analytical descriptive study was planned and conducted in order to evaluate whether there is a difference between the level of eating awareness and healthy lifestyle behaviour among individuals with regular exercise habits. The study was conducted between December 2018 and January 2019 with 156 women aged between 18-62 years who were registered at the sports centers of the Municipality of Esenyurt. The individuals were divided into two groups; regularly exercising group (RE) and the non-regularly exercising group (NRE). Group RE (n:68) consisted of individuals who were registered to the related gymnasium in the last 6 months and who had at least 3 days of exercise habits per week for at least 3 months, whereas group NRE (n:88) consisted of individuals who did not go to any gym in the last 6 months. The study data was collected by the researcher through a questionnaire containing questions about demographic information, body weight, height, nutritional habits and health status of the individuals, 24-hour dietary recall form, the Mindful Eating Scale (MES-30), the Healthy Lifestyle Behaviors Scale-II (HLBS-II) with face-to-face interview method. The mean age of the individuals was 39.0±9 years, mean body weight was 78.35±12.47 kg, and mean body mass index (BMI) was 30.81±4.94 kg/m2. The majority of the participants were secondary school graduates (42.3%) and housewives (85.9%). 38.5% of the individuals had a chronic disease and 47.4% had previously seen to a dietician. 49.3% of the participants consumed two main meals a day while 48.1% consumed three or more snacks a day. There was no significant difference between the groups in terms of mean age, comorbid diseases, number of daily main meals and snacks consumption. (p>0.05). Only the RE group had a lower BMI average than the NRE group (mean BMI 29.76 ± 3.60; 31.62 ± 5.65 kg/m2, respectively). The mean scores of the MES-30 (100,41±14,18; 96,17±18,49, respectively) were similar between the groups, and the mean score of the HLBS-II (150,16±20,95; 139,02±20,95, respectively) found to be higher than the median level in RE group. This was because of the subscales of the HLBS-II; health responsibility, physical activity, nutrition scores and stress management scores were high. While there was no statistically significant relationship between age and MES-30 scores, it has been seen that the tendency of individuals to develop healthier lifestyle behaviour increased with age (r:0,188; p=0,019; p<0,05). No significant difference was found between MES-30 and HLBS-II scores among overweight and obese individuals (p> 0.05). There was no statistically significant relationship between the scores of HLBS-II and MES-30 in both groups (p> 0.05). As a result, although regular exercise does not significantly affect the eating behaviour of individuals; spiritual development, stress management, health responsibility in terms of positive impact on individuals and leads to a healthier lifestyle. However, the awareness of acquiring and maintaining healthy living habits in individuals at an early age provides a lasting and positive effect. Therefore, it is thought that similar studies should be performed in children and adolescents in which both genders are included.
ABSTRACT: This cross-sectional analytical descriptive study was planned and conducted in order to evaluate whether there is a difference between the level of eating awareness and healthy lifestyle behaviour among individuals with regular exercise habits. The study was conducted between December 2018 and January 2019 with 156 women aged between 18-62 years who were registered at the sports centers of the Municipality of Esenyurt. The individuals were divided into two groups; regularly exercising group (RE) and the non-regularly exercising group (NRE). Group RE (n:68) consisted of individuals who were registered to the related gymnasium in the last 6 months and who had at least 3 days of exercise habits per week for at least 3 months, whereas group NRE (n:88) consisted of individuals who did not go to any gym in the last 6 months. The study data was collected by the researcher through a questionnaire containing questions about demographic information, body weight, height, nutritional habits and health status of the individuals, 24-hour dietary recall form, the Mindful Eating Scale (MES-30), the Healthy Lifestyle Behaviors Scale-II (HLBS-II) with face-to-face interview method. The mean age of the individuals was 39.0±9 years, mean body weight was 78.35±12.47 kg, and mean body mass index (BMI) was 30.81±4.94 kg/m2. The majority of the participants were secondary school graduates (42.3%) and housewives (85.9%). 38.5% of the individuals had a chronic disease and 47.4% had previously seen to a dietician. 49.3% of the participants consumed two main meals a day while 48.1% consumed three or more snacks a day. There was no significant difference between the groups in terms of mean age, comorbid diseases, number of daily main meals and snacks consumption. (p>0.05). Only the RE group had a lower BMI average than the NRE group (mean BMI 29.76 ± 3.60; 31.62 ± 5.65 kg/m2, respectively). The mean scores of the MES-30 (100,41±14,18; 96,17±18,49, respectively) were similar between the groups, and the mean score of the HLBS-II (150,16±20,95; 139,02±20,95, respectively) found to be higher than the median level in RE group. This was because of the subscales of the HLBS-II; health responsibility, physical activity, nutrition scores and stress management scores were high. While there was no statistically significant relationship between age and MES-30 scores, it has been seen that the tendency of individuals to develop healthier lifestyle behaviour increased with age (r:0,188; p=0,019; p<0,05). No significant difference was found between MES-30 and HLBS-II scores among overweight and obese individuals (p> 0.05). There was no statistically significant relationship between the scores of HLBS-II and MES-30 in both groups (p> 0.05). As a result, although regular exercise does not significantly affect the eating behaviour of individuals; spiritual development, stress management, health responsibility in terms of positive impact on individuals and leads to a healthier lifestyle. However, the awareness of acquiring and maintaining healthy living habits in individuals at an early age provides a lasting and positive effect. Therefore, it is thought that similar studies should be performed in children and adolescents in which both genders are included.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
mindful eating, healthy lifestyle behaviour, regular exercise, nutrition, awareness, yeme farkındalığı, sağlıklı yaşam biçimi, düzenli egzersiz, beslenme, farkındalık
