Yazar "Kunt, Berfi" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Zorla kaybetme suçu
    (İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2024) Kunt, Berfi; Sevdiren, Öznur
    Uluslararası Sözleşmelerde ve yargı kararlarında ifade edildiği biçimiyle zorla kaybetme kişinin devlet görevlilerince veya devletin yetkilendirmesi, desteği yahut göz yummasıyla başkaca kişi veya kişi grupları tarafından çeşitli şekillerde özgürlüğünden yoksun bırakılması, ardından bu durumun reddedilmesi veya kaybedilen kişinin akıbetinin ya da nerede olduğunun gizlenmesiyle hukukun koruması dışına çıkarılmasıdır. Dünya tarihine Nazi rejiminin 1941 yılında uygulamaya koyduğu Gece ve Sis (Nacht und Nebel) Kararnamesiyle girmiş, 1990'lı yıllara gelindiğinde ise dünyanın farklı bölgelerinde yaygın ve sistematik bir uygulama şeklinde kendisini göstermiştir. Yaygınlaşan bu uygulama karşısında uluslararası hukuk mekanizmaları devreye girmiş, zorla kaybetmenin tanımlanması, suç olarak kabul edilmesi, faillerin cezasız kalmaması, benzer olaylarının tekrarlanmaması ve mağdurların gerçeğe erişme ve tazminat haklarının korunması adına birçok çalışma yapılmış, bildiri ve sözleşmeler kabul edilmiş yine zorla kaybetmeler uluslararası ve bölgesel mahkemelerin yargı kararlarına konu edilmiştir. Türkiye'de ise kamuoyunda "gözaltında kayıplar" olarak bilinen zorla kaybetmelere 1980 askeri darbe sonrası ve özellikle 1990'lı yıllarda bir devlet politikası olarak sıkça başvurulduğu ile ilgili iddialar ortaya atılmış, konu ile ilgili meclis komisyonları kurulmuş ve raporlar hazırlanmıştır. Ancak ne uluslararası hukuktaki gelişmeler ne de yapılan meclis çalışmaları ulusal hukukta zorla kaybetme suçunun kabul edilmesine ve ulusal düzenlemelerin uluslararası standartlara uygun hale getirilmesine sebebiyet vermiştir. Bu durum yargısal süreçler açısından da cezasızlık politikasının sürdürülmesine neden olmaktadır. Tezde öncelikle uluslararası hukukta zorla kaybetmeye dair düzenlemeler incelenmiş ardından Türkiye tarihinde zorla kaybetme olgusu, ulusal yargının tutumu ve cezasızlığa neden olan zamanaşımı uygulaması ele alınmıştır.