Hipomanik Tutumlar ve Pozitif Yordamalar Ölçeğinin Türkçeye uyarlanmasına yönelik ön çalışma
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Klinik Psikoloji Araştırmaları Derneği
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Duygudurumdaki dalgalanmaların doğasını anlamaya yönelik geliştirilen Bütüncül Bilişsel Model’e göre bu dalgalanmalar, içsel durumlardaki çoklu, aşırı, birbiriyle çelişen ve kişiselleştirilmiş inançlardan dolayı sürdürülür. Hipomanik Tutumlar ve Pozitif Yordamalar Ölçeği (HİTPOY) bu dalgalanmalarda etkili olduğu düşünülen bilişsel ve davranışsal süreçleri test etmek için geliştirilmiştir. Ön çalışma niteliğindeki bu araştırmanın amacı, ölçeğin 61 maddelik formunun psikometrik özelliklerinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemi, klinik tanısı olmadığını bildiren 353 katılımcıdan (244 K, 106 E, 3 boş veri; yaş Ort. = 28.25) oluşturulmuştur. Yapı geçerliğini incelemek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Ölçüt geçerliği için HİTPOY-61’in Türkçe formunun geçmiş hipomanik belirtileri (Duygudurum Bozuklukları Ölçeği), mevcut hipomanik belirtileri (Hipomani Soru Listesi-32) ve son 24 saat içindeki manik ve depresif belirtileri değerlendiren (İçsel Durum Ölçeği) ölçeklerle ilişkilerine bakılmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizinde Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı ve test-tekrar test korelasyonları hesaplanmıştır. Faktör analizinde 52 madde temsil edilmiştir. HİTPOY’un 52 maddelik versiyonunun iç tutarlılık katsayısı tüm ölçek için ? = .95, ‘Kendine ve Diğerlerine Dair Çelişkili İnançlar’ alt ölçeği için ? = .94 ve ‘Aktivasyona Yönelik Çelişkili Değerlendirmeler’ için ? = .88 olarak bulunmuştur. Bununla birlikte, oluşan iki faktörlü bu yapı doğrulanamamıştır. Test-tekrar test güvenirliği oldukça yüksektir (r = .43). Ölçüt geçerliği açısından HİTPOY ile DDBÖ, HSL-32_taşkınlık, HSL-32_dürtüsellik ve İDÖ arasında anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Bu ön çalışmada her ne kadar DFA’da iki faktörlü model doğrulanamasa da güvenirlik ve geçerliğe ilişkin elde edilen bulguların kabul edilebilir düzeyde olduğu düşünülmektedir. Ölçek bu haliyle, duygudurum dalgalanmaları yaşayan kişilerle içsel durumların değerlendirilmesi ve alternatif yolların geliştirilmesi adına kullanılabilir. Gelecek çalışmalarda ölçeğin bipolar bozukluğu olan kişilerin bulunduğu örneklemlerde çalışılmasının psikometrik özelliklerini güçlendireceğine inanılmaktadır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
bipolar bozukluk, duygudurum, dalgalanmalar, psikometri, ön çalışma
Kaynak
Klinik Psikoloji Dergisi
WoS Q Değeri
N/A
