Okul öncesi dönem çocukları için beslenme tarama aracı'nın (NutriSTEP®) türkçe geçerlilik ve güvenirlilik çalışması
Yükleniyor...
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ÖZET: Sağlıklı beslenme alışkanlığı yetişkinlikte ortaya çıkabilecek beslenme sorunlarına bağlı hastalıkların önlemede önemli bir adımı oluşturmaktadır. Sağlık sorunlarının ve kronik hastalık riskinin azaltılmasını sağlamak için sağlıklı beslenme alışkanlıkları çocuklukta kazandırılmalı ve ortaya çıkan beslenme sorunlarının erkenden önüne geçilmesi sağlanmalıdır. Çocukluk çağında beslenme durumları takip edilmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır. Bu çalışmanın amacı Okul Öncesi Çocuklar İçin Beslenme Tarama Aracı’nın (Nutrition Screening Tool for Every Preschooler (NutriSTEP®)) Türkiye’de uygulanır olması için geçerlik ve güvenirliğini test etmek ve kullanılabilir hale getirilmesi amacıyla metodolojik ve tanımlayıcı tipte planlanmıştır. Çalışma Ocak 2021- Şubat 2021 tarihleri arasında Türkiye genelinde online olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya Türkiye’de yaşayan 3-5 yaş arası çocuğu olan 333 ebeveyne katılmıştır. Örneklemin yaş ortalaması 4,4 yaş olup, %55,9’u kız %44,1’i erkek çocuklardan oluşmaktadır. Çalışmada veri olarak; Okul Öncesi Çocuklar İçin Beslenme Tarama Aracı, çocuğun vücut ağırlığı, çocuğun boyu ve çocuğun doğum tarihi kullanılmıştır. Ölçeğin Türkçe formunun dil geçerliliği için çeviri-geri çeviri yöntemi uygulanmıştır. Ölçek Kapsam Geçerliliği için uzman görüşüne başvurulmuştur (Ek-5). Kapsam Geçerlik İndeksi (KGİ) 0,97 olarak bulunmuştur. Türkçe ölçek formunun yapı geçerliğini belirlemek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri uygulanmış ve orijinal ölçekten farklı olarak 5 alt boyut (sedanter davranışlar ve beslenme davranışı, besin grupları tüketimi, yiyecek ve sıvı tüketimi, fiziksel aktivite, fiziksel büyüme ve gelişme) elde edilmiştir. Faktör yükü 0,30'dan küçük olan 13.soru ölçekten çıkarılmıştır. Ölçeğin Türkçe formunun güvenirliğini değerlendirmek için; test-tekrar test yöntemi kullanılmıştır. Ölçeğin zamana karşı değişmezliğini belirleyebilmek için ölçek 2 hafta ara ile 62 ebeveyne uygulanmıştır. NutriSTEP® ölçeği test-tekrar test puanları arasında pozitif yönlü, yüksek düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur ( p<0,01). Çocukların NutriSTEP® toplam puan ve alt boyutlarının puan ortalamalarına bakıldığında yaşa göre değişmediği görülmüştür. Cinsiyet değişkenine bakıldığında NutriSTEP® alt boyutu ‘’sedanter davranışlar ve beslenme davranışı’’ puan ortalaması erkek çocuklarında kız çocuklarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Diğer alt boyutlar ve NutriSTEP® toplam puan ortalamalarını cinsiyet değişkenine göre değerlendirdiğimizde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Sonuç olarak; Okul Öncesi Çocuklar İçin Beslenme Tarama Aracı’nın (NutriSTEP®) 3 ile 5 yaş arası çocukların beslenme durumlarını değerlendirmek amacıyla kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Ebeveyn veya çocukla ilgilenen kişilerin çok basit ve kısa sürede cevaplayabilmeleri, potansiyel beslenme sorunlarının erken tanımlanmasını sağlaması, okul öncesi dönem çocuklarındaki beslenme müdahalelerinin değerlendirilmesinde destek olması ve çocuklarda toplum beslenme programlarını izlemek için kullanılması uygundur.
ABSTRACT: Healthy eating habits constitute an important step in preventing diseases related to nutritional problems that may occur in adulthood. Health problems and reduce the risk of chronic diseases to ensure healthy eating habits should gain during childhood and must be prevented early on the emerging nutritional problems. Nutritional status should be monitored in childhood and necessary precautions should be taken. This research was conducted to test the validity and reliability of the Turkish version of Nutrition Screening Tool for Every Preschooler (NutriSTEP®) and to make it usable in a methodological and descriptive type. The study was carried out online throughout Turkey between January 2021 and February 2021 and was included 333 parents who have children between the ages of 3-5 living in Turkey. The average age of the sample is 4.4 years, 55.9% of them are girls and 44.1% are boys. In the study as data collection tools; Nutrition Screening Tool for Preschool Children, child's weight, child's height and child's date of birth were used. The language validity of the Turkish form of the scale was provided by the translation-back translation method. Expert opinion was consulted fort the Content Validity Index (CVI) was found to be 0,97. In order to determine the construct validity of Turkish version of the scale, exploratory and confirmatory factor analyses were applied and 5 sub-dimensions unlike original scale. Question 13 with a factor load of less than 0.30 was excluded from the scale. To evaluate the reliability of the Turkish version of the scale; test-retest method was used. In order to determine the invariance of the scale against time, the scale was administered to 62 parents at two week intervals. It was found that there were positive, high and statistically significant correlations between the NutriSTEP® scale test-retest scores (p <0.01). Considering the mean scores of the NutriSTEP® total scores and sub-dimensions of the children, it was seen that there was no change according to age. Considering the gender variable, a statistically significant difference was found in the NutriSTEP® sub-dimension "sedentary behaviors and feeding behavior" mean score in boys compared to girls. When we evaluated the mean scores of other sub-dimensions and NutriSTEP® total score according to the gender variable, no statistically significant difference was found. The obtained results on NutriSTEP® is valid and reliable scale that can be used evaluate the nutritional status of children between the ages of 3 and 5. It is convenient for parents or caregivers to respond very simply and in a short time, to provide early identification of potential feeding problems, to support the evaluation of nutritional interventions in preschool children, and to monitor community nutrition programs for children.
ABSTRACT: Healthy eating habits constitute an important step in preventing diseases related to nutritional problems that may occur in adulthood. Health problems and reduce the risk of chronic diseases to ensure healthy eating habits should gain during childhood and must be prevented early on the emerging nutritional problems. Nutritional status should be monitored in childhood and necessary precautions should be taken. This research was conducted to test the validity and reliability of the Turkish version of Nutrition Screening Tool for Every Preschooler (NutriSTEP®) and to make it usable in a methodological and descriptive type. The study was carried out online throughout Turkey between January 2021 and February 2021 and was included 333 parents who have children between the ages of 3-5 living in Turkey. The average age of the sample is 4.4 years, 55.9% of them are girls and 44.1% are boys. In the study as data collection tools; Nutrition Screening Tool for Preschool Children, child's weight, child's height and child's date of birth were used. The language validity of the Turkish form of the scale was provided by the translation-back translation method. Expert opinion was consulted fort the Content Validity Index (CVI) was found to be 0,97. In order to determine the construct validity of Turkish version of the scale, exploratory and confirmatory factor analyses were applied and 5 sub-dimensions unlike original scale. Question 13 with a factor load of less than 0.30 was excluded from the scale. To evaluate the reliability of the Turkish version of the scale; test-retest method was used. In order to determine the invariance of the scale against time, the scale was administered to 62 parents at two week intervals. It was found that there were positive, high and statistically significant correlations between the NutriSTEP® scale test-retest scores (p <0.01). Considering the mean scores of the NutriSTEP® total scores and sub-dimensions of the children, it was seen that there was no change according to age. Considering the gender variable, a statistically significant difference was found in the NutriSTEP® sub-dimension "sedentary behaviors and feeding behavior" mean score in boys compared to girls. When we evaluated the mean scores of other sub-dimensions and NutriSTEP® total score according to the gender variable, no statistically significant difference was found. The obtained results on NutriSTEP® is valid and reliable scale that can be used evaluate the nutritional status of children between the ages of 3 and 5. It is convenient for parents or caregivers to respond very simply and in a short time, to provide early identification of potential feeding problems, to support the evaluation of nutritional interventions in preschool children, and to monitor community nutrition programs for children.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Okul Öncesi Dönem, Çocuk, Beslenme, Geçerlik, Güvenirlik, Preschool, Child, Nutrition, Validity, Reliability
