ÇAĞDAŞ SOSYOLOJİK İKİLEMLER İÇİN BİR MİLAT: PARSONS-SCHUTZ TARTIŞMASI
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Sosyoloji Derneği
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada “çağdaş sosyal teori”nin muhtemel doğum anlarından birine odaklanılmaktadır: Parsons ve Schutz tartışması. Yaşadıkları çağ ve aldıkları eğitim itibariyle klasik sosyoloji dönemine ait olan iki sosyoloğun mektuplaşmaları çağdaş sosyolojinin ilerleyen süreçte yaşayacağı kuramsal gerilimler için adeta bir milattır. Toplumsal fenomenleri, bir meta-sistemin öngörülebilir sonucu olarak gören sistem yanlısı yaklaşımlar için Parsons; toplumsal fenomenleri bireyler arası bir etkinlik olarak gören aktör merkezli yaklaşımlar için Schutz kurucu bir referans olmuştur. Ülkemizde son yıllarda ciddi ilgi gören çağdaş sosyal teorinin imkan ve gerilimlerine tarihsel sosyolojik bir açılım kazandırmayı amaçlayan çalışmada Parsons ve Schutz’un birbirleri hakkındaki bilimsel yazıları ve özel yazışmaları eleştirel söylem analizine tabi tutulmaktadır. Öncelikle mektuplaşmanın ve polemiklerin nesnel tarihi tanımlanmaktadır. İkinci olarak söz konu metinler tematik ve biçimsel olarak analiz edilmektedir. Son olarak da yazışmalar toplumsal eylem söyleminin birer dispozitifi olarak incelenmekte; Parsons ve Schutz’un söylemlerinin çağdaş sosyolojinin disiplinleşme süreci içindeki kurumsal konumlarının değişmesine sebep olan söylemsel etmenler tartışılmaktadır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Toplumsal eylem, yapı-fail, sistem, fenomenoloji, eleştirel söylem analizi, sosyoloji tarih yazımı
Kaynak
Sosyoloji Araştırmaları Dergisi
