Yazar "Konak, Hilal" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Ambalajlı et ve süt ürünleri ile etli ve sütlü ürünlerin "beslenme bildiriminin’ değerlendirilmesi
    (İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2019) Konak, Hilal; Başoğlu, Sevil
    Dünya’da obezite ve beslenmeye bağlı kronik hastalıklar endişe verici bir oranda artış göstermektedir. Bu artışın önlenmesi için besin etiketlerinde doğru, yeterli ve anlaşılır beslenme bilgisi sağlanması yoluyla tüketicileri sağlıklı besin seçimine teşvik etmek önemli bir halk sağlığı hedefi olarak görülmektedir. Bu çalışmada, ambalajlı et ve süt ürünleri ile etli ve sütlü ürünlerin ‘Beslenme Bildiriminin’ değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Değerlendirme kapsamında 26 Ocak 2017 tarihli 29960 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ‘Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği’nde, 6. bölümde yer alan 'Beslenme Bildirimi' kuralları referans alınmıştır. İstanbul ilinde faaliyet gösteren zincir marketlerde satışa sunulan, 70 farklı markanın toplam 362 ambalajlı et ve süt ürünleri ile etli ve sütlü ürünlerinin besin etiket bilgileri Ocak ve Mart 2018 tarihleri arasında toplanmıştır. Veri toplama işlemi, sözlü olarak izin alınan marketler ziyaret edilerek ve ambalajlı gıdaların fotoğrafları çekilip kaydedilerek tamamlanmıştır. Elde edilen besin etiketlerinin %20,4’ünü et ürünleri ile etli ürünler, %75,4’ünü süt ürünleri ve sütlü ürünler, %4,2’sini et veya süt içeren hazır yemekler oluşturmaktadır. Ambalajlı gıdaların besin etiketinde beslenme bildirimi bulunma durumuna bakıldığında, gıdaların %94,2’sinde beslenme bildiriminin bulunduğu saptanmıştır. Gıdaların çoğunda beslenme bildiriminin ambalajın arka yüzünde (BOP) yer aldığı (%75,1) ve sadece Türkçe olarak bildirildiği (%88,3) saptanmıştır. Zorunlu beslenme bildirimi kapsamında yer alan besin öğelerinin varlığı değerlendirildiğinde, enerji değeri (%93,5), yağ (%93,3), karbonhidrat (%93,5) ve protein (%93,5) bildirim oranlarının yüksek olduğu, ancak doymuş yağ (%30,5), şekerler (%27,6) ve tuz (25,2) bildirim oranlarının düşük olduğu belirlenmiştir. Zorunlu beslenme bildirimini destekleyebilecek besin öğelerinin bildirim kapsamında yer alma durumu değerlendirildiğinde, zorunlu bildirime ilave olarak en fazla vitamin veya mineral miktarlarının bildirimde yer aldığı belirlenmiştir (%40,8). Besin ambalajında 100 g veya 100 mL üzerinden beslenme bildirimi yapılma oranının, bir porsiyon veya tüketim birimi üzerinden beslenme bildirimi yapılma oranına göre yüksek olduğu saptanmıştır (sırasıyla %93,3, xv i %36,7). Ambalajlı gıdalarda, birim ağırlık (100 g/ 100 mL) üzerinden bildirimi zorunlu olan enerji ve besin öğesi bildirimlerinin tamamının bulunma oranının düşük olduğu belirlenmiştir (%28,2). Beslenme bildirimine sahip olan gıdaların %29,6’sında enerji değeri ve besin öğesi miktarlarının referans alım (RA) oranı bildiriminin yer aldığı saptanmıştır. Çalışma kapsamındaki ambalajlı et ve süt ürünleri ile etli ve sütlü ürünlerin ambalajında yer alan beslenme bildirimlerinin, ambalajlı gıdaların sadece %5,6’sında ‘Beslenme Bildirimi’ için yönetmelikte belirtilen zorunlu bilgilerin (zorunlu beslenme bildiriminin içeriği, beslenme bildiriminin gösterim biçimi, porsiyon büyüklüğü/porsiyon adedi bildirimi) tamamına uygunluk gösterdiği, %94,4’ünün ise uygunluk kriterlerinin tamamını karşılamadığı bulunmuştur. Bu nedenle, Türkiye’de besin etiketlerinin tüketicileri sağlıklı besin seçimine yönlendirebilecek şekilde yeniden düzenlenmesi, toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için büyük önem taşımaktadır.