Başarı Oyununda Matta Etkisi ve Ödülün Asimetrik Dağılımı
Yükleniyor...
Tarih
2024-02-13
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
ÖZET: Günümüzde performansa dayalı yapılan başarı değerlendirmesi ve başarı ödülü arasındaki ilişkinin dinamiklerinde büyük dönüşüm yaşanmaktadır. Bu dönüşümün bir sonucu olarak performans ve başarı ödülü arasındaki ilişki asimetrik bir boyut kazanmıştır. Nitekim performans dönüşüm öncesinde olduğu gibi normal dağılım gösterirken başarı ödülü artık güç yasasına göre dağılmaktadır. Performansın bir sınırı vardır ve başarıya karşılık gelen performans düzeyine yakın olan birçok farklı düzey tanımlanabilir. Buna karşılık küçük performans farklarının başarıya dönük getirileri arasında ortaya çıkan büyük farklar güç kanununa göre logaritmik dağılmaktadır. Diğer bir ifadeyle performanstaki küçük bir farkın karşılığında alınan ödülde büyük ölçekli farklar elde edilmektedir. Performans ile başarı getirisi arasındaki orantısızlığın bir sonucu olarak farklı alanlardaki eşitsizlikler de hızla derinleşmektedir. Avantajın sürekli yeni avantajları doğurmasını açıklayan Matta etkisi ve ölçeksiz-ağlarda bağlantıları en fazla bağlantıya sahip düğüme yönlendiren tercihli bağlanma karakteristiği performans-başarı ödülü ilişkisindeki yeni durumu anlamada önemli katkılar sağlama potansiyeline sahiptir. Bu nedenle bu çalışmada Peter Erdi’nin (2020) Ranking: The Unwritten Rules of the Social Game We All Play’ve Albert-László Barabási’nin (2022) Formül: Başarının Evrensel Kanunları kitaplarının modern zamanlarda eğitimden ekonomiye, sanattan teknolojiye kadar her alandaki başarı oyununda Matta etkisi ve tercihli bağlanma etkisi ile başarı ödülünün güç yasasına göre dağılımı ve nihayetinde toplumsal eşitsizliklerin derinleştirilmesi bağlamında değerlendirmesi yapılmaktadır.
ABSTRACT: Today there is a great transformation in the dynamics underlying the relation between performance-based success evaluation and its reward. As a result of this transformation, the relationship between performance and success reward has gained an asymmetric dimension. As a matter of fact, while performance is normally distributed as before the transformation, the reward of success is now distributed according to the power law. The performance has a limit and there are many different performance levels close to the performance corresponding to success. On the other hand, the emerging substantial gaps between the rewards of success for minor performance differences distribute logarithmically according to the power law. In other words, a bare difference in performance results in large gaps in return of success. Due to the disproportion between performance and return, inequalities in different areas are rapidly deepening. Both the Matthew effect, which explains how an advantage constantly begets further advantage, and the preferential attachment that directs connections to a node with larger connections in scale-free networks, have the potential to make significant contributions to understanding the transformation in the relation between the performance and its reward. For this reason, in this study we review Peter Erdi’s (2020) Ranking: The Unwritten Rules of the Social Game We All Play and Albert-László Barabási’s (2022) Formula: Universal Laws of Success books for providing a better understanding the transformation in modern times, from education to economy, from art to technology. We also discuss the impact of the Matthew effect and the preferential attachment in the context of the distribution of the reward by the power law and ultimately the deepening of social inequalities.
ABSTRACT: Today there is a great transformation in the dynamics underlying the relation between performance-based success evaluation and its reward. As a result of this transformation, the relationship between performance and success reward has gained an asymmetric dimension. As a matter of fact, while performance is normally distributed as before the transformation, the reward of success is now distributed according to the power law. The performance has a limit and there are many different performance levels close to the performance corresponding to success. On the other hand, the emerging substantial gaps between the rewards of success for minor performance differences distribute logarithmically according to the power law. In other words, a bare difference in performance results in large gaps in return of success. Due to the disproportion between performance and return, inequalities in different areas are rapidly deepening. Both the Matthew effect, which explains how an advantage constantly begets further advantage, and the preferential attachment that directs connections to a node with larger connections in scale-free networks, have the potential to make significant contributions to understanding the transformation in the relation between the performance and its reward. For this reason, in this study we review Peter Erdi’s (2020) Ranking: The Unwritten Rules of the Social Game We All Play and Albert-László Barabási’s (2022) Formula: Universal Laws of Success books for providing a better understanding the transformation in modern times, from education to economy, from art to technology. We also discuss the impact of the Matthew effect and the preferential attachment in the context of the distribution of the reward by the power law and ultimately the deepening of social inequalities.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
oyun kuramı, Matta etkisi, ercihli bağlantı, eşitlik, sıralama, game theory, Matthew effect, preferential attachment, equality, ranking
Kaynak
Reflektif: Sosyal Bilimler Dergisi
