Tomruk, BanuAltay, Eren Can2021-05-042021-05-042020https://hdl.handle.net/11411/3626https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=9MiDp3x86xrwjpi5-14w-T8Lv67I7L7rnljykNlSJLjPycyVKdkAS68IVbWl4QZXÖZET: Bu tez, kamusal mekândaki sınırlamalar ve yasaklar karşısında artık mekânın potansiyel kullanımını tartışmaktadır. Siyasi, ahlaki veya herhangi başka şekillerde oluşan iktidarlar ile tanımlanan kamusal alanların kullanımı her daim sınırlamalara sahne olmuştur. Görünürlüğün ve temsiliyetin mekânı olarak tanımlanan kamusal alanın, kısıtlamalar sonucunda işlevini gerçekleştirememesi, onun toplumsal adaletsizliğin, ötekileştirmenin ve ayrımcılığın mekânına dönüşmesine neden olmaktadır. Kamusal alan kavramında beliren bu çelişki, bireyin en rutin hareketlerinde bile etki sahibidir. Bu yüzden kamusal alanda, bireyin kendisini temsil edememe sorunu en güncel sorunlardan biri olarak karşımıza çıkar. Kamusal alan tanımının ve pratiğinin bu denli değişkenlik gösterdiği bir ortamda alternatif kamusallıkların deneyimlenebilmesi kritik bir konumda yer alır. Birçok şekilde yaşanan alternatif kamusallık pratiklerine rağmen, tez boyunca bu konu artık mekân ekseninde ele alınmıştır. Tez, artık mekân ile ilgili literatür taramasıyla başlamış ve artık mekân üzerine düşünceleri karşılaştırmıştır. Çok çeşitli bir yelpazede ele alınabilecek artık mekân kavramına yaklaşım, karşılaştırmalar ve örnekler ile sınırlandırılmış ve tezin izleyeceği bakış açısı ortaya konmuştur. Verilen örnekler hem kolektif eylemlere hem de bireysel performanslara dayandırılmıştır. Bu sayede mekan üzerindeki bireysel etkiler de göz önüne serilmiştir. Bu sayede artık mekânın kamusal ve bireysel kullanımı üzerine teorik bir tartışma yürütmüştür. Yapılan teorik tartışma, verilen örnekler ile pratikte nasıl bir oluşumun deneyimlendiğini göstermeye çalışmıştır. Genel itibariyle artık mekânın, mekânın özgürleştirilmesinde nasıl bir rol oynayabileceği ve barındırdığı potansiyeller üzerinde durulmuştur. Kavramın beraberinde getirdiği mülkiyet, iktidar, kamusal alan/özel alan, tasarım/günlük kullanım ve legal/illegal gibi yan kavramlar da tartışmaya katılmış ve konu geniş bir perspektiften ele alınmıştır. Artık mekân üzerine yapılmış tanımlamalardan ziyade bu tezde, bu tür mekânların tanımsızlıkları üzerine durulmuştur. Katı tanımlamalardan çıkartılmaya çalışılan artık mekân kavramı, değişkenliği ve esnekliği üzerinden ele alınmıştır. Kurgulanmış kent mekânına farklı bir perspektiften bakmayı öneren tez çalışması, tek tipleştirilmiş mekân organizasyonlarına karşı, farklı kimlikler kazanabilen mekân anlayışını vurgulamaktadır. Bu düşünceyi desteklerken, artık mekân kavramında olduğu gibi, mülkiyet ve iktidar gibi kavramları da belirli tanımlarından ve genel geçer algılardan kurtararak daha genel bir düzlemde tartışmaya çalışır.ABSTRACT: This thesis debates the potential usage of leftover space against the boundaries of public space. Public space has always faced restrictions from the political, ethical or social powers. Public space which is defined as the space of representation and visibility is being experienced as the space of injustice and discrimination as a result of the limitations. The contradiction that occurs from justice-injustice, visibility and nonvisibility are so effective in routine lives of people. That is why one of the most contemporary problem is the lack of representation in public space. As an alternative to the contradictory meaning of public space, the role of leftover spaces has been searched. To experience the alternative public space is very critical in an atmosphere of ambiguously defined public space. The thesis begins with the definitions of leftover space through literature research and compares the different approaches. Because of the variation of the definitions, leftover space consept tried to be limited with examples. By this way, the perspective of the thesis has been tried to shown. Given examples in the thesis has been taken from both in the collective and indivudual usage of public space. The theoretical argument has been kept going with the usage of the public space. The theoretical background has been supported with case studies to transfer the experience of leftover space. In general, the potentials of leftover space in terms of freeing the space has been focused. Also sub-concepts like property, power, public space/private space, design/everyday usage and legal/illegal included to the topic to handle the leftover concept in a wider perspective.The thesis focuses on the undefinable characteristics of leftover spaces rather than the strict definitions on it. While it has been tried to taken out of strict definitions, leftover spaces flexable and various identities has been subjected. The thesis tries to come up with different perspectives to the designed urban spaces by suggesting multi-identified urban spaces instead of unified space organisations. While supporting these ideas,as in the leftover space too, other consepts like property, power etc. has been tried to decompose from their widely accepted norms.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessLefover spacepowerrepresentationpropertyheterotopiaArtık mekâniktidartemsiliyetmülkiyetheterotopyaMaster Thesis661524